Chú H.N.H, 57 tuổi, quê Quảng Ngãi, một thợ quắp ở mặt đường Ấp Bắc, Quận Tân Bình, TPHCM. (Ảnh: Kim Huyền)

(Thanhuytphcm.vn) – bạn làm nghề hớt tóc lề con đường là trong số những nghề “làm đẹp” mang đến đời. Tuy bạn thợ xuất thân tự nhiều thực trạng khác nhau tuy nhiên ở họ luôn luôn có một điểm chung chính là lòng yêu thương nghề, yêu chiếc đẹp. Bình dị, mộc mạc, khéo tay, gần cận là đường nét đẹp cần phải có của phận nghề “làm dâu trăm họ” này…

Có trình độ chuyên môn để duy trì khách

Hớt tóc lề con đường đã lộ diện ở vn từ rất mất thời gian đời. Ngày trước, thợ cúp chỉ tất cả vỏn vẹn một bộ quần áo nghề gồm: kéo, dao, lược, gương, ghế xếp, tất cả chúng được để gọn gàng vào loại túi vải nỉ nhỏ. Ngày nay, để triển khai nghề này, đa số thợ hớt tóc đề xuất trang bị đến mình nhiều thứ pháp luật hơn. Bên cạnh kéo, dao, lược, gương, ghế xếp, họ còn chuẩn bị cả tông đơ tay hoặc tông đơ điện, dao lam, dao cạo, keo dán giấy vuốt tóc… quanh đó ra, nếu như thời gian trước quý khách hàng chỉ ngồi yên trên loại ghế xếp cũ kĩ thì thời nay những dòng ghế hoàn toàn có thể đáp ứng cả nhu yếu ngồi húi hay nằm cạo râu, mang rái tai…

Chúng tôi gặp mặt chú H.N.H, 57 tuổi, quê làm việc Quảng Ngãi, một bạn gắn bó cùng với nghề húi ở lề đường Ấp Bắc, quận Tân Bình, thành phố hồ chí minh vào một trong những buổi chiều mưa. Tay buộc phải cầm tông đơ năng lượng điện kéo đi đông đảo đường điêu luyện, uyển chuyển phía sau gáy của khách, tay trái chũm kéo như thấp lối chỉ đường cung ứng tay phải tạo lập hình. Tiếp theo, tại đoạn tóc mái, chú H.N.H sử dụng kéo xấp từng đợt tóc, tay trái vẫn cố gắng lược để định hình và mong lượng tỉ lệ tóc đề nghị hớt. Trong vòng 10 phút mái tóc vẫn gọn gàng, vào đúng nếp theo ý của vị khách hàng hàng. Sau từng lượt khách ra về chú luôn dọn dẹp mọi thứ nhằm đón quý khách hàng kế tiếp: vệ sinh kéo, chùi tông đơ, nắm khăn và sử dụng chổi thu gom nhỏ gọn phần tóc thừa dưới đất.

Chú H.N.H chia sẻ: “Tôi làm cho nghề này hơn hai mươi năm rồi. Nghề này không đưa về thu nhập cao và vị thế xã hội nhưng chính là nghề tôi rất thích. Hớt được dòng đầu nhưng khách vừa ý mình cũng thấy vui. Mặc dù là giảm tóc nghỉ ngơi lề đường, vỉa hè nhưng những người làm các bước này cũng phải tất cả tay nghề, có thể hớt tóc và tạo ra kiểu theo yêu cầu của người tiêu dùng mong mong ngoài 2 dạng hình tóc cúp cua cùng ca rê thông dụng ngày xưa…”.

Bạn đang xem: Cắt tóc dạo là gì

Ngồi quan gần cạnh chú Nguyễn Hoàng, sinh vào năm 1957, một thợ hớt tóc những năm tại mặt đường Tô Ký, Quận 12, TPHCM, trong khi chú đắm đuối hớt tóc cho khách, tiếng nhấp kéo đầy đủ đều… Chú thuận tay trái nên từ việc cầm tông đơ đến thay kéo rất nhiều ngịch tay. Bàn tay cấp tốc nhẹn, các ngón tay cử hễ linh hoạt, ngón loại và ngón trỏ tiếp tục cử đụng để tinh chỉnh và điều khiển kéo, những ngón còn lại như lướt nhẹ sản xuất nếp tóc. Chú Hoàng phân tách sẻ: “Tuy là quắp lề đường nhưng mà đã rước tiền khách hàng thì phải tạo cho trọn. Làm nghề liên quan đến thẩm mĩ, vẻ bề ngoài thì phải luôn luôn có chổ chính giữa và tỉ mỉ, để lưu lại khách, giữ lại mối đề nghị luôn chăm bẵm làm chấp nhận khách hàng. Lúc nào cũng vừa hớt vừa trò chuyện về đều thứ xung quanh, thậm chí có thể hát khi quý khách thấy bi ai tai chẳng hạn”.

Chú è Trọng Luật, một thợ quắp ở đường Sư Vạn Hạnh, Quận 5, TPHCM. (Ảnh: Kim Huyền)

Còn các khó khăn

Hầu hết số đông thợ cúp vỉa hè đều bự tuổi và đã có tối thiểu 10 năm trong nghề. Họ thêm bó bền chặt với nghề không chỉ là vì tiền, bên cạnh đó vì niềm đam mê cùng lòng yêu nghề. Khi được đặt ra những câu hỏi về mong mơ của mình, các chú phần đa cười nhẹ và phân bua rằng chỉ việc cọc cạch sống với thú vui qua công việc mình thích, cứ mãi bình yên ngồi đây mà lại nhìn rất nhiều vật đổi khác từng ngày, vậy là đủ.

Đối tượng người sử dụng của rất nhiều “tiệm tóc lề đường” này rất đa dạng, không chỉ là là công nhân, sinh viên, mà còn tồn tại cả cán cỗ công chức, nhà doanh nghiệp… Anh Nguyễn Hoàng Sơn, 41 tuổi, một công chứng viên trên Quận 12 đến biết: “Tôi hớt tóc tại đoạn chú Hoàng cũng thọ rồi, giá bán rẻ, chú ấy lại vui tính, tận tình, chịu đựng khó. Mưa tốt nắng gì chú cũng ngồi ở đây chờ để ship hàng khách”.

Bên cạnh bài toán góp phần cải thiện vẻ vẻ ngoài cho rất nhiều người với cái giá cả dân dã thì nghề húi lề đường vẫn còn đấy nhiều phương diện hạn chế, ít nhiều người quan liêu ngại. Anh Lê Bảo Bình, 33 tuổi, hiện đang huấn luyện và đào tạo tại một ngôi trường trung học cửa hàng quận 8, tp hcm bày tỏ: “Hớt tóc lề mặt đường là nghề chân chính, nó góp phần lưu giữ lại nét truyền thống văn hóa. Mặc dù nhiên, dao lam họ sử dụng cạo râu, cạo lông khía cạnh hay hiện tượng lấy rái tai có an toàn, có thật sự sử dụng một lần rồi vứt không? Điều này khiến nhiều tín đồ lo lắng”.

Việc dùng thông thường dao lam, mức sử dụng lấy rái tai cho những người rất dễ dàng lây truyền nhiễm bệnh, phần đông đều là những tình trạng bệnh nguy hiểm, cạnh tranh phát hiện tại và rất khó điều trị tận gốc như những bệnh về da liễu, hô hấp, viêm gan, HIV… Qua tra cứu hiểu, đa số những thợ cúp lề đường các hiểu về sự việc này, khi được trao đổi, bọn họ đều cho biết không lúc nào tái sử dụng so với những phương pháp trên. Anh è cổ Trọng Luật, 51 tuổi, có tác dụng nghề cụp lề con đường tại Quận 5, tphcm bày tỏ: “Không đa số không thực hiện lại dao cạo, đồ rước rái tai, tui còn lau chùi sạch đã kéo, lược, tông đơ, khăn, ghế trước lúc khách tiếp đến vào ngồi”. Câu trả lời chung là vậy, tuy vậy rất cực nhọc kiểm chứng, bởi vì khi quan liêu sát, sau thời điểm làm trả tất cho một khách hàng, dao lam luôn được chúng ta gói lại cẩn thận và để riêng ra sang một bên. Đến cuối ngày làm việc chúng lại được liên tục bỏ vào giỏ mang về.

Ngoài sự quan ngại ngùng về vấn đề chất lượng vệ sinh, nhiều người còn suy nghĩ việc xâm chiếm vỉa hè của những người thợ quắp lề con đường này. Tại một vài quận huyện, thực hiện nghiêm việc cấm buôn bán, xâm lăng vỉa hè nên không ít người làm cho nghề quắp lề đường yêu cầu bỏ nghề còn nếu như không đủ chi phí mở tiệm hoặc gửi sang địa điểm khác thuê mặt phẳng và đề nghị chịu mất khách quen do trái đường. Ở TPHCM hầu hết họ chỉ để ghế làm cho nghề ở những bé đường nhỏ dại hoặc những bé hẻm. “Giờ làm những gì cũng khó, cứ tưởng yêu thương nghề, hết lòng do nghề thôi vậy thì cứ trụ vững vàng với nó tuy vậy giờ thì phải nghĩ khác hơn rồi” – chú Nguyễn Hoàng ngậm ngùi share khi ngơi tay vì trời mưa thưa khách.

TTO - bác bỏ hớt tóc dạo, chú mài dao kéo, hàn dép nhựa, bơm mực bút bi, cô sửa quần áo rách, chạy "chợ trời",... đầy đủ nghề thêm bó thân yêu của 1 thời bao cấp nghèo nàn bây giờ ra sao?

"Mới từ thời điểm cách đó chừng 30 năm, nghề này còn bảnh à nghen! Đi tầm buổi sáng sớm đã hớt được ngay gần chục đầu. Hổng ai dám thủ thỉ cà chớn bởi sợ tui nhằm bụng tém chiếc đầu xấu quắc. Uy dữ thần hông?" - ông Võ Văn Tấn, thợ cắt tóc dạo, kể chuyện.

Bộ thứ nghề của ông cũng như bao thợ quắp dạo chỉ dễ dàng và đơn giản với dòng tôngđơ tay, cây kéo, con dao cạo tức thời lưỡi, loại lược với tấm kính nho nhỏ.

Hớt tóc, quắp đây

Những ngày đi tìm hiểu nghề cúp dạo một thời thịnh hành, tôi đã khôn cùng vất vả. Cuộc sống thường ngày hiện đại cùng với những salon tóc tạo phong cách "đầu bạn mẫu" trong phòng trang bị lạnh quý phái đã khiến nghề cúp dạo vắng vẻ dần.

Tưởng chừng tuyệt vọng thì tôi tình cờ gặp ông Võ Văn Tấn (66 tuổi, ngụ thị trấn Cái Dầu, thị xã Châu Phú). Mảnh đất thị tứ này của An Giang trở thành chứng nhân cho mẩu chuyện hơn 30 năm ông gắn thêm với mẫu tôngđơ, cây kéo.

Bên mẫu đời hiện đại, ồn ã, ngày ngày ông Tấn vẫn đạp mẫu xe cọc cạch, chở dòng ghế xếp, vỏ hộp đựng vật dụng nghề xưa cũ cùng bình xịt nước với mẫu vòi trường đoản cú chế mà ông khoe tất cả từ thời... Tía bản thân còn "cởi truồng rửa ráy mưa".

"Cả vùng này giờ chỉ với mình tui đi quắp dạo. Mấy ông có tác dụng nghề thuộc thời vẫn nghỉ hoặc ngủm tỏi cả rồi. Chú không tin cứ đi tìm kiếm đỏ bé mắt, đố ra ông nào bán kính 20km ngay gần đây" - ông Tấn cười nói.

"Hớt tóc, quắp đây!". Lời rao quen thuộc thuộc, gần cận một thời. Hễ nghe thấy tiếng rao này là mấy ông già lại mửa nao vuốt tóc, xoa râu coi tới hạn cần gặp mặt "cha cụp dạo" chưa. Rồi lũ trẻ con rảnh rỗi cũng tụ lại, tò mò và hiếu kỳ nhìn ngó dòng tôngđơ, tấm kính.

Đó là thời thợ cúp dạo thường treo thùng đồ nghề đi dạo hoặc chạy xe cộ đạp lang thang hẻm phố, con đường quê.

Ông Tấn vai trung phong sự nghề cụp dạo bận trước những năm 1990 dù cấp thiết làm giàu dẫu vậy cũng tạm "phê pháo", nuôi bà xã con đủ cơm ngày ba bữa thân thời nghèo khó. Ngày đó, phần nhiều nghề như may đồ, sửa đồng hồ hay cắt tóc dạo bước đều nên tốn một khoản ngân sách chi tiêu kha khá và để được truyền nghề.

"Nói thì nói vậy tuy nhiên cũng các ông tự học tập rồi trường đoản cú đi mần nghề luôn. Nghề này sướng làm việc chỗ chỉ việc bỏ chi phí mua bộ đồ áo nghề cúp lúc ban đầu, còn tiếp đến thì rước công làm cho lời. Rất lâu rồi thằng phụ vương nào chăm chỉ một ngày hoàn toàn có thể hớt trăng tròn cái đầu, sống ngon lành cành đào" - ông Tấn bồi hồi nhớ lại.

Những cái kéo, tôngđơ, dao cạo được ông Tấn gìn giữ trong loại hộp cũ kỹ. Đều đặn cứ 6h sáng ông ra khỏi nhà, ghé cửa hàng nước đầu chợ hớp vội vàng ly cafe đá rồi trèo lên chiếc xe đạp cà tàng rảo chợ cái Dầu. Cho dù khu này giờ rất đầy đủ tiệm hớt tóc bình dân giá rẻ, nhưng người dân vẫn ưu tiên ông thợ cắt tóc dạo vừa vui tính vừa lấy tiền thấp này.

"Chú tư Tấn hớt tóc tại đây từ bận tui còn nhỏ dại xíu. Giờ những tiệm tạo thành kiểu, uốn nắn nhuộm những kiểu bông hoa hẹ tuy thế tui vẫn mê thích chú Tư vày chú hớt ưng cái bụng. Mà lại mai kiểu mẫu chú hết có tác dụng chắc không thể ai húi dạo nữa" - ông Nguyễn to gan Dũng, người dân trên chợ chiếc Dầu, phân chia sẻ.

Chỉ trong buổi sớm tại chợ chiếc Dầu, ông Tấn vẫn hớt đến 5 người. Lịch trình chuyển động hằng ngày trong mấy chục năm qua của ông rất hiếm thay đổi. Sáng sủa hớt khu vực chợ loại Dầu, chiều lấn la sang chợ con chuột Phù Dật cùng mấy khu vực lân cận. Phương diện trời lặn cũng là lúc ông đựng đồ nghề, hòn đảo xe trở về nhà...

Xem thêm: 59+ kiểu tóc uốn cho nam mặt vuông đẹp và thịnh hành nhất, 8 kiểu tóc hợp nhất cho năm 2024

Buổi chiều nhạt nắng nghỉ ngơi biên giới, tôi gặp mặt ông nai lưng Văn Thành (50 tuổi) cũng chính là lúc ông sẽ rảo quanh những tuyến con đường kênh nội đồng Hồng Ngự (Đồng Tháp) nhằm tìm khách hàng. Hộp đồ vật nghề húi dạo của ông là cái thùng đạn thời chiến sơn hai chữ hớt tóc bạc mầu thời gian.

Lạ thay, ông thành chạy xe cộ nhưng không hề rao hoặc bóp kèn để tín đồ dân vào vùng này biết ra hớt tóc.

"Bà con riết quen rồi, chỉ việc thấy bóng hình tui là biết thợ cắt tóc đang tới. Đâu phải kèn nhạc ồn ã làm gì" - ông trần ngọc thành xoa đầu kể.

Cũng như những thợ húi dạo cao tuổi khác, ông thành đã rộng 25 năm đấm đá xe đi tìm kiếm khách. Chỉ 5 năm quay trở về đây, do sức mạnh yếu, ông bắt đầu ráng dành dụm mua dòng xe sản phẩm cũ nhằm đi mang đến đỡ tốn sức.

"Ngày nào cũng tốn ngót nghét một lít xăng kia nghen. Tui hớt đầu tín đồ lớn 20.000 đồng, trẻ em 10.000 đồng. Bữa nào chạm mặt may cũng chỉ được hơn trăm ngàn cơm trắng nước" - trần ngọc thành tâm sự.

Ông trầm ngâm kể rất lâu rồi thợ giảm tóc dùng tôngđơ tay, không tồn tại tôngđơ sạc pin điện thuận tiện như giờ. Những kiểu tóc cũng ít, chỉ gồm vài kiểu đơn giản và dễ dàng như chải thấp, chải cao, chén dài, bát ngang.

Ngày nay, cánh thợ con trẻ trong tiệm máy lạnh hoàn toàn có thể hớt hàng trăm kiểu tóc. Nhưng những người thợ giảm tóc đi dạo tuổi đang heo may vẫn giữ mẫu mã truyền thống, và các "thượng đế" vùng quê nghèo cũng ko thấy ai làu bàu kiểu tóc quê mùa.

"Hớt tóc bằng tôngđơ tay thời trước coi vậy mà cực nhọc à nghen, không khéo là loại đầu sặc rằn. Bởi vậy thợ hớt oai phong lắm, mấy ai dám hó hé vị sợ hỏng mái đầu" - ông trần ngọc thành hóm hỉnh mang đến biết.

Sống được là nhờ vào chú chưng thương nhớ

"Người ta còn thương đừng quên mình còn sinh sống được nghề xưa này. Giờ nhỏ cháu đã lớn, gởi tiền phụ góp nhưng chiếc tôngđơ cứ dính riết mang tui. Vứt dăm tía hôm lại nhớ, lại đem xe chạy đi tìm kiếm mái tóc tín đồ ta" - ông Võ Văn Tấn trải lòng.

Ông Tấn cũng từng có thời gian mở tiệm tóc đường hoàng và dạy nghề đến hai người nam nhi ruột. Tuy nhiên, do không có đam mê như ông, hai người con chỉ giảm tóc một thời hạn rồi lên thành phố sài thành làm công nhân. Ngột ngạt với tứ bức tường, khác hoàn toàn với thú "phiêu bạt lãng tử" của nghề cũ, ông lịch sự tiệm rồi lại lên xe đạp điện lòng vòng tìm kiếm khách.

"Riết như quen, mần tự do thoải mái riết đề nghị ngồi một vị trí thiệt tình không chịu đựng được. Cũng cảm ơn ông trời, giờ đồng hồ này vẫn còn đó đi, vẫn tồn tại cầm được cái tôngđơ" - ông Tấn trung ương sự.

Còn ông trằn Văn Thành cũng bao phen lao đao, ngủ nghề, rồi lại tiếp tục cầm tôngđơ như "nghiệp vận vào người".

Ông kể: "Tui nhàn nhã cũng hổng làm cho gì, tìm được đồng ra đồng vào đỡ phiền con cháu. Nói chứ, trường hợp ngày như thế nào đó không thể được thay kéo chắc hẳn nhớ lắm à nghen".

Mấy đứa con ông thành cũng lên thành phố sài thành mưu sinh. Không ai theo nghề cha, tuy nhiên ông cũng không chạnh lòng.

"Sắp bé dại mần nghề này mà túng thiếu thì cũng xót lắm chớ. Bố mẹ nào ko mong con cháu học hành tới chỗ tới chốn, kiếm mẫu nghề dịu nhàng, đàng hoàng" - trần ngọc thành nhẹ nhàng trải lòng.

Người cụp dạo cụt tay

Ở tp.hồ chí minh đến trong năm 1980 vẫn còn đó người cụp dạo. Cũng mẫu hộp gỗ xuất xắc thùng đạn bạc mầu đựng đồ dùng nghề, họ sút xe rong ruổi tra cứu khách trong những con hẻm.

Hồi đó, đơn vị tôi sống gần vấp ngã tư dự án chung cư bảy hiền (quận Tân Bình) cũng tuyệt nghe giờ đồng hồ rao "ai hớt tóc, hớt tóc" vào đều trưa hè oi ả. Tôi còn nhớ như in tất cả chú Bảy Thành (hình như thể Nguyễn Văn Thành) là cựu binh, bị mù một mắt, cụt một tay mà vẫn ngày ngày đạp xe hành nghề hớt tóc dạo.

Chỉ cùng với tay cần còn lại, chú hết cố kỉnh lược chải, lại cầm cố kéo, thế tôngđơ. Chú vừa hớt đẹp, vừa đề cập chuyện truyện cười nên người nào cũng khoái.

Tôi ghi nhớ công hớt chiếc đầu trẻ em như bản thân hồi này được chú Bảy Thành lấy đường kẻ ngang giá ổ bánh mỳ trét patê giỏi bơ hạt đậu phộng mà không tồn tại thịt. Ký kết ức thời nghèo khổ không thể quên.QUỐC MINH

*******************

Cà rem, cà rem... Tụi bé dại hẻm nghèo ở thành phố sài thành xôn xao, tung nước miếng lúc nghe tới tiếng chuông nhấp lên xuống leng keng của người bán kem dạo.

Ngắm hàng rong với nghe giờ rao hàng trên phố thủ đô hà nội xưa

TTO -15 sinh viên của Trường cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương vẫn vẽ lại hình ảnh hàng rong bên trên phố thủ đô và cả cam kết âm những lời rao lạ mắt ấy làm thành một album: sản phẩm rong cùng tiếng rao mặt hàng Hà Nội.